Gedenken

Gedachtenis  •  Sermon  •  Submitted
0 ratings
· 6 views
Notes
Transcript
Liturgie ‘Gedachtenisdienst’, 24 november 2019
Woord van welkom door de ouderling van dienst
Intochtslied Psalm 23b “De Heer is mijn herder”: 1, 2 en 3
Moment van stilte
Votum en groet
Onze hulp is in de Naam van de Heer
Die hemel en aarde gemaakt heeft
Die trouw blijft tot in eeuwigheid
en niet loslaat het werk van zijn handen.
Genade zij u en vrede
van God onze Vader
en van Jezus Christus de Heer.
Amen
Psalm 23b “De Heer is mijn herder”: 4 en 5
Gebed van toenadering
Heer,
Nu het laat in de herfst is
En de dagen korter en de
Nachten kouder worden,
Zoeken wij in uw huis
Uw licht
En uw liefde
En het spoor
Naar uw stad van vrede.
Amen
Laat ons nooit stoppen de Heer te prijzen en te loven!
Lofprijzing 2 liederen
Gebed om verlichting met de Heilige Geest
Heer,
Wij bidden om uw Geest.
Dat de Geest ons mag verlichten
Zodat uw Woord mag klinken,
In ons hart, in ons verstand en in onze ziel.
Wij kunnen niet zonder dat Woord dat alleen van U kan komen,
En op een dag als vandaag is dat onze troost.
We hoeven het niet zelf te bedenken, maar de woorden komen van U.
Amen
Kinderlied
Kinderen gaan naar de kindernevendienst
Lezing: Jesaja 25: 6-9
Lied 762 “De Heer richt op zijn berg een maaltijd aan”: 1, 3, 5 en 6
Lezing: 1 Tessalonicenzen 5: 1-10
Lied 751 “De Heer verschijnt te middernacht”: 1, 2, 4 en 5
Na de preek luisteren we naar het lied van Hanna Lam dat in deze kerk zo vaak heeft geklonken. “De mensen van voorbij, wij noemen ze hier samen.” Daarna zingen we Psalm 103, het eerste vers.
Prediking
Gemeente van Jezus Christus,
Vandaag gedenken we de mensen die ons ontvallen zijn in het afgelopen jaar, en in hun kielzog komen ook al die andere namen mee die in onze herinnering voortleven. Een geliefde echtgenoot of echtgenote, een moeder of vader, broer of zus, vriendin of vriend. Een lid van onze gemeente.
Vandaag wil ik het dan ook met u hebben over ‘gedenken’. Wat is dat eigenlijk en wat betekent dat als we erover spreken vanuit ons geloof in de opgestane Heer?
Gedenken is allereerst dat: ons een gebeurtenis of persoon her-inneren.
Het woord ‘her-inneren’ zegt het al: iets of iemand komt als het ware opnieuw te voorschijn in ons innerlijk.
Dat kan heel plotseling gebeuren: door een bepaalde geur, een anekdote die opeens naar boven komt, een ander die je op iets wijst wat je allang vergeten leek te hebben.
Herinneren, zeker als we net een geliefde hebben verloren, kan alles in ons raken: geur, woorden, beelden, aanrakingen, emoties.
Je hele wezen doet erin mee.
De herinnering aan een dierbare kan zo sterk zijn dat het haast levensecht is. Het komt vaak voor dat mensen blijven praten met hun overleden geliefde, bijvoorbeeld.
We zijn zo een vat vol herinneringen.
Herinneringen die meestal onder de oppervlakte liggen te slapen of zelfs onder een dikke laag van stof. Soms komen ze naar boven drijven.
En herinneringen kunnen pijn doen.
Als je in diepe rouw verkeerd vanwege het verlies van een dierbare, dan kan het zijn dat je juist weg wilt blijven bij de herinneringen aan hem of haar die je verloren bent.
Dan doet het goede leven van toen, van voor de dood, pijn.
Als licht dat te fel is in het donker.
Je draait je erbij weg en keert je hoofd af.
Juist als er maar geen licht aan het einde van de tunnel lijkt te komen, als elke levenslust je ontnomen lijkt, kan herinneren vooral ook pijn doen.
Tegelijk worden die herinneringen na verloop van tijd dierbaarder en waardevoller.
Herinneringen kunnen zoet worden en de pijn van het verlies kan vermengd worden met de dankbaarheid voor wat samen is geweest.
Maar laten we het niet rooskleuriger maken dan het is: rouwen doet pijn. Heel veel pijn.
Gedenken is dus allereerst herinneren.
Maar gedenken is een bijzondere, bewuste vorm van herinneren.
Gedenken is niet de herinnering die je te binnen schiet, die je plotseling overkomt.
Nee, gedenken is bewust de herinnering aan iemand opzoeken. En daarmee de onderlinge verbondenheid en liefde, en het verlies daarvan, in de ogen kijken. En zo kan het een nieuwe toekomst openen. Een nieuwe weg om te gaan.
Je kunt iemand alleen gedenken, door bijvoorbeeld naar het graf te gaan, nieuwe bloemen te brengen, of door een fotoalbum te bladeren, of een favoriet muziekstuk te beluisteren.
Je kunt het ook samen doen met anderen, door samen herinneringen op te halen op de geboortedag van de overledene, of tijdens de kerstmaaltijd of oudjaar.
En ten slotte, kunnen we het hier doen, samen in de kerk.
Hier komt ons persoonlijk gedenken in het licht van het evangelie te staan, van de opgestane Heer.
Hier komt ons persoonlijk herinneren in verbinding te staan met ons gezamenlijk herinneren van Gods grote daden, en in het licht van zijn belofte die klinkt bij Jesaja dat Hij uiteindelijk een feestmaal zal aanrichten en de tranen zal wissen van elk gezicht.
Het is die herinnering aan Gods grote daden en zijn belofte die we elke zondag opnieuw hier vieren in de kerk.
Nu kan het goed zijn, dat uw gevoel en uw geloof dof zijn in tijden van rouw. Het komt niet binnen.
Of dat u tegen uzelf zegt: wat baat het mij nu?
Allereerst zou ik willen zeggen: God vult inderdaad de leegte die het verlies heeft geslagen niet. Bonhoeffer zegt het zo:
Als je van iemand houdt en hij ontvalt je … (p. 106)
Omgaan met verlies is een weg van aanvaarden èn volharden en daarin ligt uiteindelijk de troost verborgen.
In God geloven betekent niet de werkelijkheid mooier en rooskleuriger maken dan zij feitelijk is. We kunnen haar niet roze schilderen. Integendeel, God is mens geworden in die soms zo bang makende werkelijkheid.
Het menselijke lijden is Jezus niet bespaard gebleven, het moest zelfs zo zijn. Tot aan het kruis is Hij gegaan.
We hoeven nu niet te snel van Goede Vrijdag naar Pasen te springen. Van de dood naar de opstanding.
En dit geldt helemaal voor de mensen in rouw: alles heeft zijn eigen tijd.
Maar voor de gemeente als geheel geldt: zij leeft in het licht van Pasen.
Wij verwachten de komst van de Heer, wij verwachten het feestmaal, het herstel van de schepping, het nieuwe Jeruzalem, de opstanding uit de doden. Volgende week begint Advent en gaan we langzaam uit het duister richting het feest van Gods komst in de wereld.
Het licht daagt in het oosten.
De nacht blijft niet aanhouden.
Wij zijn mensen van de dag, zo lazen we in de brief aan de Tessalonicenzen.
En dat te geloven en te blijven geloven is als een strijd.
We kunnen niet wegvluchten van de nacht door middel van dronkenschap of andere uitvluchten.
We moeten juist strijdbaar zijn, als soldaten.
In de brief lazen we: “maar laten wij op onze hoede zijn, omgord met het harnas van geloof en liefde, en getooid met de helm van de hoop op redding.”
Met die wapenuitrusting kunnen we ook de leegte die de dood in ons leven heeft geslagen in de ogen kijken.
En die wapenuitrusting wordt opgepoetst als we bidden, ons richten op God, als we lezen uit de Bijbel, als we samenkomen in de kerk om God te loven.
En wat is loven anders dan het gedenken van Gods grote daden?
Het bewust samen in herinnering brengen van God als Schepper van deze wereld, als maker van u en mij, als Bevrijder van Israël uit Egypte, als onze Verlosser.
Ja, gezamenlijk in herinnering brengen dat onze God mens geworden is in Jezus Christus en ons door de dood heen zal leiden. Niet er omheen, maar er doorheen. “Hij is voor ons gestorven opdat wij, of we nu op aarde zijn of gestorven zijn, samen met hem zullen leven.”
Dat is onze wapenuitrusting.
En als u het even moeilijk kunt geloven, verstomd door tranen en twijfel, dan geloven wij het voor u in de plaats.
Zingend en biddend. Want het licht daagt in het oosten.
Amen.
Psalm 103 “Zegen mijn ziel : 1
Gedachtenis
Vandaag gedenken wij de namen van hen die ons ontvallen zijn. Bij het noemen van de namen kan een nabestaande, of meerdere mensen, naar voren komen om een kaars aan te steken en een roos te ontvangen. Als alle namen zijn genoemd, wordt ook een ieder van u uitgenodigd om een kaars aan te steken voor iemand die u in het bijzonder wilt gedenken. Aansluitend zingen we verder uit Psalm 103, de verzen 5 en 7.
Voor God en voor elkaar
Brengen wij de namen in gedachtenis
Van de leden van onze gemeente
Die dit jaar gestorven zijn.
Wij gedenken hen met eerbied,
Mensen die ons zijn voorgegaan
En met wie wij verbonden blijven
In de gemeenschap der heiligen.
Wij gedenken hen in het licht van de opstanding
Van Jezus Christus, onze Heer,
Totdat Hij komt!
Wij gedenken: de namen
Ruth Kroon, 27 november 2018 (84 jaar)
Ad van den Hoed, 28 november 2018 (93 jaar)
Theo Kapteyn, 3 december 2018 (82 jaar)
Gerrit Roos, 27 december 2018 (61 jaar)
Teunis Hoogendoorn, 15 januari 2019 (86 jaar)
Lambertus van den Broek, 12 juni 2019 (79 jaar)
Coby Vonk, 15 juli 2019 (76 jaar)
Cornelis Voorneveld, 2 oktober 2019 (83 jaar)
Psalm 103 “Zegen mijn ziel, de grote naam des Heren”: 5 en 7
Dankgebed en voorbeden
Heer,
Wij danken U dat U ons aan elkaar gegeven hebt,
Dat wij hier samen een plaats mogen vormen,
Midden in het gewoel van de wereld en haar haastige tijd,
Wij danken u voor deze plaats,
Waar wij stil kunnen staan.
Een plaats om uw grote daden te gedenken,
En daar hoop en toekomst uit te putten.
Heer,
Geef ons dat geloof, dat we aan kunnen trekken als een wapenuitrusting.
Dat we met U, aan onze zijde,
Ook die donkerste momenten aan kunnen.
Heer,
We bidden voor deze wereld.
Voor steden als Bagdad, Teheran, Beiroet en Hongkong.
Waar mensen de straat op gaan en roepen om vrijheid.
Vrijheid om hun eigen leven vorm te kunnen geven.
Zij roepen om een rechtvaardige overheid.
Heer, bescherm deze mensen
tegen het geweld van hun eigen overheden.
Heer,
We bidden voor dichterbij.
Voor Amsterdam Zuid-Oost.
Waar al te jonge mensen,
Kinderen eigenlijk nog,
Een wapen in de hand krijgen gedrukt,
Door drugscriminelen die uit zijn op gemakkelijk geld
Heer, trek deze jongeren uit hun vervreemding
En uit de spiraal van geweld.
Geef de ouders, hulpverleners en betrokken kerken
De kracht en het inzicht om deze jongeren op het juiste spoor te zetten.
Heer,
Wij bidden U, als de emoties ons soms teveel worden.
Geef vrede en rust in ons hart.
Geef dat we Uw nabijheid zoeken.
Heer, we bidden voor de zieken onder ons:
- Zuster Tiny Hoogendoorn
- …
- …
Stil gebed
Onze Vader
Inzameling der gaven
Slotlied 444 “Nu daagt het in het oosten”
Zegen (beantwoord met gezongen ‘amen’)
De Heer zegene ons en Hij behoede ons
De Heer doe zijn aangezicht over ons lichten
En zij ons genadig.
De Heer verheffe zijn aangezicht over ons
En geve ons vrede